د خونې هوا څه ډول پاکه کړو؟

د بندې خونې او آپارتمان په تشه کې د هوا ککړتیا روغتیا ګواښي

دسهار مهالې دهوا له ککړتیا څخه رامنځ ته کيږي. په ذهن کې ګڼه ګوڼه دسړکو او ګڼو ترافيکو يا له صنعتي کارخونو څخه د ايستل شوو دودونو په آند کې راپنځيږي.

د هوا د ککړتیا له اصلي لاملونو څخه، چي څومره موټرونه او نقليه وسایط دي، مګر د هواء ککړتیا نوې د کوڅو او صنعتي ځايونو پورې تړلې نه ده. د خونې هواهم شوني ده ککړه وي، د دي ککړتيا اغيزه ان کله-کله کيدلی شي چی د آزادې فضاء له ککړتيا څخه ډيره زيان لرونکې اوخطرناکه وي. هغه وګړي له شپې ورځې څخه ډيرمهال په خونه اوبنده فضا کې تېروي ماشومان،زاړه او ناروغان چې د هوا د ککړتيا په وړاندې ډېر زيانمنېدوني دي، ډيری له نورو څخه په خونه کې دي، په همدې لاسوند اړينه ده د خونې دهواء ککړتيا ته او د هغو د لارو د کمولو لپاره ډيره زياته پاملرنه وشي د کور په مختلفو برخو کې د کور په مختلفو برخو کې د هوا د ککړتیا د منابعو د کتلو او پېژندنې لپاره دې ټکو ته پاملرنه وکړئ:

ګیاوې د خونې هوا پاکوي. په خونه کې د ګل او ګیاوو شتون د خونې د هوا د ککړتیا په کمولو کې اغېزمن دي. ګیاوې کاربن ډای اوکسایډ(CO2) په اوکسیجن(O2) بدلوي. هوا پاکوي او کولی شي چې زیان اړونکې ککړتیاوې له منځه یوسي. د ګیاوو شتون سره هوا ډېره تېزیږي او د هوا اړ په طبیعي توګه ساتل کیږي. څېړنو ښودلې ده، چې د سر خوږی، سترس، خوبولتیا او پوزه بهېدنه په شان نښې په خونه کې د ګل او ګیاوو په نشت کې رامنځته کیږي.

د ګلانو مختلف ډولونه د خونې په هوا کې د شته وو کیمیاوي ککړتیاوو په له منځ وړلو کې لکه: رنګ، د وینځوني محلولونه او د سېګرټو دود ډېر اغېزمن دي. په واقعیت کې آپارتماني ګیاوې د هوا تصفیه کوونکي فېلټرونه دي.

څېړنو ښودلې ده چې آپارتماني ګل او ګیاوې کولی شي د هوا کیفیت غوره کړي. په واقعیت کې آپارتماني ګیاوې ځواکمنې دي چې د هوا ۸۷ سلنه زهریت د ۲۴ ګړیو په بهیر کې له منځ یوسي. د خونیزې هوا د پاکې ساتنې لپاره په ۱۶۷ متره مربع سیمه کې له ۱۵-۱۶ پورې آپارتماني ګیاوې کولی شي، چې مختلف ډولونه د زهریت د امونیاک، فرمالدیید، کاربن مونو اوکسایډ، بنزین، زایلن او ترای کلورو اتلین له ټولګې څخه له منځ یوسي. آپارتماني ګیاوې د اوزون ګاز د کچې په کمولو کې چې یو له ډېرو مهمو ګازونو د هوا ککړوونکو څخه ده ، هم چار لري. د پنسلوانیا د پوهنتون څېړندویانو څېړنې ښودلې ده، چې آپارتماني ګیاوې د اوزون سطحه په تړلې فضاء کې کموي. د ګیاوو لپاره سپارښتنه کېږي، د مختلفو ککړوونکو د تصفیې لپاره په خونه کې د ګیاوو ډولونه وساتئ.

ګیاوې، ستړیا او زکام له منځ وړي

 د نورث-وي د زراعت پوهنتوند څېړندویانو د پایلو پر اساس، آپارتماني ګلان او ګیاوې کولی شي د اړ په زیاتولو او د ګرد و غبار په کمولو سره د ستړیا، ټوخي، ستوني درد او د ټولوعلایمو په شان ستونزې او زکام سره اړوندې ستونزې تر ۳۰ سلنه کموي. فرمالدیید په لرګینو، د سېګرټو لوګیو، طبیعي ګازونو او نفتي محصولاتو کې شتون لري. له هغو سره اړیکه د پزې، د سترګو او ستوني د تحریک لاملیږي. بنزین په جوهر، غوړیو او د رنګ د ډولونو په یوه برخه کې شتون لري. له هغو سره اوږد مهالې اړیکې د سرخوږي، خوبولتیا لاملیږي او په ځنو وګړیو کې اشتها کموي.

په خونه کې د ترای کلورو اتلین، آریزه سرچینه رنګونه او ځلاورکوونکي دي. دا توکي به پاکوونکو،عطرونو، ډانګ ډبلۍ او کور توکو کې هم شتون لري. د آپارتماني ګياوو او ګلانو له کارېدو سره کولی شو د دې کیمیاوي ککړونکو سره د تماس نښې کمې شي، کومې چې د سوځېدنې نښو سره ورته دي.                  

ساتنيز او روغتيايی ټکي

د يو یا دوو بوټو ځاي پرځاي کولو سره کيدلي شي چې دخونې هوا تازه وساتل شي او د ۹ متره مربع مساحت لپاره،لږ ترلږه يو اپارتماني ګیاه اړينه ده، مګر د ګل او ګياوو دساتنې په مهال کې اړینه ده ساتنيزاو روغتیايی ټکي هم د پام وړ وګرځي .مثلا ځنې زهري ګياوې دي، او د بوټي د نوميرنې په مهال کې پکاره ده، دې ټکي ته پام ولرئ. په خاصه توګه که په کور کې ماشوم لرئ دې ټکي ته پاملرنه اړينه ده. همدارنګه د ماشومانو له لاسرسي څخه په لرې ځای کې د دوڼۍ اېښودل او له کاڼو او راښکونو پسولیزو توکو څخه د دوڼۍ په خاوره کې له نورو برخو څخه دی، چې له پېښو څخه د مخنیوي لپاره لکه: په ماشومانو کې خپګان او مسمومیت، پکار ده هغو ته پام ولرئ. ماشومانو لوښه (عادت) لري، چې هر څه خولې ته وړي او د لاسرسي په اکر کې شونې ده، چې د دوڼۍ ګانو له ګیاوو/ کوډ، سره مسموم شي.

د هوا پاکولو لپاره څلور(۴) رودې

۱)د خوب خونه: د خوب په خونه کې شته توکي او اړتیاوې داسې دي، چې دوړې او ګرد ځانته را جذبوي. خاورې او دوړې هم حساسیت او سالنډي سخته کوي. اړینه ده، چې وسایل او خوب ځای په مرتبه توګه ومینځل شي او د خونې لوازم، ډانګ ډبلۍ (اثاثیه) او فرش دوړنیوی او جارو شي.

۲) ناست خونه: ناست خونه کېدلی شي په خونه کې د شته ککړتیاوو ټولون ځای وي او په همدې لاسوند باید د هوا سړوونکې وړ تهویه ولري او هوا پکې وچلیږي اوپه منظمه توګه دوړنیوی او جارو شي. د سېګرټو لوګی د سالنډۍ حملې زیاتوي او په ماشومانو کې ساییزې ستونزې پنځوي. په خونه کې سېګرټ مه څښوئ او نورو ته هم اجازه مه ور کوئ، چې په بنده فضاء کې سېګرټ وڅښوي. د فضاء د ښه بوی کولو لپاره له ښو بوی کوونکو اسپرېوو څخه چې حساسیت پنځاندې کیمیاوي توکو لرونکې وي، مه کاروئ.

۳) په کور کې ډېر اړ ځای ولنځ دي او په هغه کې د اړ د له منځ وړلو لپاره وړ تهويه(هوا کش) او د سطحو د وچول اړین دي. اړ د خرېړیو د اړ لاملیږي او حساسیت ، سالنډي او ساییزې ستونزې زیاتوي. وړ تهويه(هوا ونجول) او د سطحو وچ ساتل د خرېړیو/پوپنک له ودې او خپرېدو څخه مخنیوی کوي .

۴) پخلنځی: د حشراتو او ژوونکو د له منځ وړلو لپاره له حشره وژونکو څخه کارېدنه کیږي کېدی شي سترګې، پزه او ستونی تحریک کړي او بډوډو او مرکزي اعصابو غونډال ته زیان ورسوي او په چنګآښ خطر د اخته کېدو زیاتوالی ومومي. د حشرو او ژوونکو د کنترول لپاره د خوړو توکي بېرون مه ږدئ. او که له حشرو وژونکو څخه کارېدو ته اړ شوئ، د کارېدو په مهال کې او له هغه وروسته کړکۍ پرانیزئ او اړیکه مو بنده کړئ. د امکان په اکر کې له غیرې کیمیاوي لارو څخه د مبارزې لپاره کارېدنه وکړئ.

په خونه کې باید هوا وچلیږي

په هغو ورځو کې چې د هوا د ککړتیا کچه پورته سپارښتنه کیږي وګړي دې په ښار کې د نه شتون له زړه نا زړه کېدو څخه د ځان ساتنه وکړي او زیانمن وګړي، لکه : زاړه او نوزوکړي او د سږو او تنفسي ناروغان دې په کورو کې پاتې شي. مګر دا موضوع د دې لامل نه شي، چې نصوار کوونکي وګړي نه یوازې د بېرون هوا له خونې څخه ککړه ده. کله نا کله د خونې هوا شونې ده، چې د بهر له هوا څخه ډېره ککړه وي. د خونې هوا بنده او تړلې ده او په خونې کې وګړي اوږدمهال شتون لري په خونه کې د هوا ککړتیا کېدلی شي د وګړو روغتیا په خطر کې واچوي. سېګرټ اېستل، له سپینوونکو او کیمیاوي ضدعفوني کوونکو څخه کارول، د خونې د هوا له ککړونکو منابعو څخه کیمیاوي ښه بوی کوونکې او اسپرې دي. په کوټه کې د پاکې هوا د لرلو لپاره غوره ده، تر څو د توان په اندازه هغه کړنې  چې د هوا د ککړتیا د خپرېدو او د لاډېرو لاملیږي مخنیوی وشي.